README.ru: Fix some problems with words order in phrases.
[wine] / documentation / README.tr
1 1. GİRİŞ
2
3 Wine Microsoft Windows programlarını (DOS, Windows 3.x ve Win32
4 uygulamaları dahil) Unix üzerinde çalıştırmanıza izin veren bir
5 programdır. Microsoft Windows ikili dosyalarını yükleyip çalıştıran
6 bir program yükleyici ve Windows API çağrılarını Unix ve X11
7 eş değerlerini kullanarak gerçekleyen (Winelib isimli) bir kitaplıktan
8 oluşur. Kitaplık ayrıca Win32 kodlarını doğal Unix çalışabilir
9 dosyalarına çevirmek için kullanılabilir.
10
11 Wine, GNU LGPL altında dağıtılan özgür bir yazılımdır; ayrıntılar için
12 LICENSE dosyasına bakabilirsiniz.
13
14 2. HIZLI BAŞLANGIÇ
15
16 Eğer kaynaktan derlemek istiyorsanız, Wine'ı derlemek ve kurmak için
17 Wine Kur'u kullanmanız önerilir. Wine kaynak kodu içerisinde (README
18 dosyasını içeren) en üst dizine geçin ve aşağıdaki komutu verin:
19
20 ./tools/wineinstall
21
22 Programları "wine [seçenekler] program" şeklinde çalıştırabilirsiniz.
23 Daha ayrıntılı bilgi ve sorun çözümü için, bu dosyanın geri kalanını,
24 Wine kılavuz sayfalarını ve özellikle http://www.winehq.org sitesindeki
25 zengin bilgi arşivini okuyabilirsiniz.
26
27 3. GEREKSİNİMLER
28
29 Wine'ı derlemek ve çalıştırmak için, aşağıdakilerden en az birine sahip
30 olmanız gerekir:
31
32   Linux sürüm 2.0.36 veya üzeri
33   FreeBSD 5.3 veya sonrası
34   Solaris x86 2.5 veya sonrası
35   NetBSD-current
36
37 Wine çalışmak için çekirdek düzeyinde evre desteğine ihtiyaç duyduğundan
38 sadece yukarıda söz edilen işletim sistemleri desteklenmektedir.
39 Çekirdek düzeyi evrelerini destekleyen diğer işletim sistemleri de
40 gelecekte desteklenebilir.
41
42 Linux hakkında bilgi:
43   Linux 2.2.x hala çalışması gerekirken Linux 2.0.x de hala çalışabilir
44   (çok eski 2.0.x sürümlerinde evre ile ilgili çökmeler yaşanmaktadır),
45   2.4.x gibi yeni bir çekirdek kullanmak en iyisidir.
46
47 FreeBSD hakkında bilgi:
48   Wine FreeBSD 4.x ve FreeBSD 5.x üzerinde derlenmesi gerekirken
49   FreeBSD 5.3 öncesi sürümler büyük olasılıkla düzgün çalışmayacaktır.
50
51   Ayrıntılı bilgi aşağıdaki adreste yer alan FreeBSD uyarlama ağacında
52   bulunabilir:
53   <ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/ports/emulators/wine/>.
54
55 Solaris hakkında bilgi:
56   Wine'ı derlemek için muhtemelen GNU araçlarına (gcc, gas, vb.) ihtiyaç
57   duyacaksınız. Uyarı: gas kurmuş olmak onun gcc tarafından kullanılacağını
58   temin etmez. gas kurduktan sonra yeniden gcc derlemeniz veya cc, as ve ld
59   sembolik bağlantılarını gnu araçlarına ayarlamanız gerekmektedir.
60
61 NetBSD hakkında bilgi:
62   USER_LDT, SYSVSHM, SYSVSEM ve SYSVMSG seçeneklerinin çekirdeğinizde etkin
63   olduğundan emin olunuz.
64
65
66
67 Desteklenen dosya sistemleri:
68   Wine birçok dosya sisteminde çalışabilir. Bununla beraber, Wine /tmp
69   dizini için umsdos kullanıldığında hata verecektir. Samba üzerinden
70   yapılan dosya erişimlerinde de birkaç uyumluluk sorunu raporlanmıştır.
71   Ayrıca, NTFS şu an sadece okuma kipinde güvenli bir şekilde kullanılabildiği
72   için NTFS kullanmamanızı öneririz. Windows programları, çalışmak için
73   neredeyse her zaman yazma erişimine gereksinim duyarlar. NTFS dosyaları
74   ile çalışmak zorunda kaldığınızda, dosyaları yazılabilir bir konuma
75   kopyalayabilirsiniz.
76
77 Temel gereksinimler:
78   X11 geliştirme dosyalarının kurulu olması gerekir
79   (Debian'da xlib6g-dev, Red Hat'da XFree86-devel adlı paketler).
80
81 Derleme aracı gereksinimleri:
82   x86 sistemlerinde gcc >= 2.7.2 gereklidir.
83   2.7.2.3 öncesi sürümlerde bazı dosyaların en iyilemeli derlenmesinde,
84   daha çok başlık dosyası yönetimi ile ilgili sorunlardan dolayı hata
85   oluşmaktadır. pgcc şu an Wine ile çalışmamaktadır. Bu sorunun nedeni
86   bilinmemektedir.
87
88   Elbette "make" aracına da (genellikle GNU make) gereksinim duyacaksınız.
89
90   Ayrıca flex 2.5 sürümü ve sonrası ile birlikte bison gereklidir.
91
92 Seçeneğe bağlı destek kitaplıkları:
93   Eğer CUPS yazdırma desteği isterseniz, hem cups hem de cups-devel paketlerini
94   kurmalısınız.
95   Tam işlevsel bir msxml gerçeklemesi elde etmek için libxml2 paketini kurunuz.
96
97 4. DERLEME
98
99 Eğer wineinstall kullanmamayı seçtiyseniz, Wine'ı derlemek için aşağıdaki
100 komutları çalıştırınız:
101
102 ./configure
103 make depend
104 make
105
106 Bu "wine" programını ve destek kitaplıklarını/ikili dosyalarını derleyecektir.
107 "wine" programı Windows uygulamalarını yükleyecek ve çalıştıracaktır.
108 "libwine" ("Winelib") kitaplığı Windows kaynak kodunu Unix altında derlemek
109 ve bağlamak için kullanılabilir.
110
111 Derleme yapılandırma seçeneklerini görmek için ./configure --help giriniz.
112
113 Yama dosyası kullanarak yeni bir sürüme yükseltmek için önce en üst dizine
114 (README dosyasının bulunduğu dizin) geçin. Ardından bir "make clean" yapın
115 ve şu komutla sürümü yamalayın:
116
117     gunzip -c yama-dosyası | patch -p1
118
119 "yama-dosyası" yama dosyasının adıdır (Wine-yymmdd.diff.gz benzeri). Ardından
120 yine "./configure" komutunu verin ve "make depend && make" komutunu
121 çalıştırın.
122
123 5. KURULUM
124
125 Wine düzgün bir şekilde inşa edildiğinde, "make install" komutunu
126 verebilirsiniz; bu komut wine çalışabilir dosyalarını, kılavuz sayfalarını
127 ve gerekli birkaç dosyayı kuracaktır.
128
129 Önce, çakışan eski bir wine kurulumunu kaldırmayı unutmayın. Kurmadan
130 önce "dpkg -r wine" veya "rpm -e wine" veya "pisi rm wine" ya da
131 "make uninstall" komutlarından birini deneyin.
132
133 Yapılandırma ipuçları için http://www.winehq.org/ adresinde Destek
134 bölümüne bakınız.
135
136 Eğer paylaşımlı kitaplık hataları alıyorsanız
137 (ör. "Error while loading shared libraries: libntdll.so"), root olarak
138 kitaplık yolunu /etc/ld.so.conf dosyasına eklediğinizden ve ldconfig
139 komutunu verdiğinizden emin olun.
140
141 6. PROGRAMLARIN ÇALIŞTIRILMASI
142
143 Wine'ı çağırırken çalışabilir dosyanın tam yolunu verebilir veya sadece
144 bir dosya adı belirtebilirsiniz.
145
146 Örneğin: Solitaire çalıştırmak için:
147
148         wine sol                   (dosyaları konumlandırmak için config
149         wine sol.exe                dosyasındaki Path arama yolunu kullanarak)
150
151         wine c:\\windows\\sol.exe  (DOS dosya adı sözdizimi ile)
152
153         wine /usr/windows/sol.exe  (Unix dosya adı sözdizimi ile)
154
155         wine sol.exe /parametre1 -parametre2 parametre3
156                                    (programı parametre vererek çağırma)
157
158 Not: komut satırında tam bir dosya adı verildiğinde dosyanın yolu
159      ayrıca path bilgisine eklenecektir.
160
161 Wine henüz tamamlanmış değildir; bu nedenle bazı programlar çökebilir. Eğer
162 winedbg'yi documentation/debugger.sgml'de belirtildiği gibi düzgün bir şekilde
163 kurarsanız, bir hata ayıklayıcı satırına düşeceksiniz. Böylece hatayı keşfedip
164 sorunu çözebilirsiniz. Bunun yapılışı hakkında daha fazla bilgi için lütfen
165 documentation/debugger.sgml dosyasını okuyunuz.
166
167 Wine'ın erişimine açtığınız tüm önemli dosyalarınızı yedeklemelisiniz veya
168 bu dosyaların özel bir Wine kopyalarını tutmalısınız. Çünkü, bazı dosya
169 bozulmalarını raporlayan kullanıcılar görülmüştür. Explorer'ı çalıştırmayın,
170 örneğin, eğer düzgün bir yedeğiniz yoksa bazı dizin adlarının değiştirilmesine
171 veya bozulmasına yol açabilir. Messenger gibi diğer MS uygulamaları da bir
172 şekilde Explorer'ı çalıştırdıklarından dolayı güvenli değildir. Birtakım
173 bozulmalar (!$!$!$!$.pfr) kısmen bu adresteki bilgiler kullanılarak
174 düzeltilebilir:
175 http://home.nexgo.de/andi.mohr/download/decorrupt_explorer
176
177 7. DAHA FAZLA BİLGİYE ERİŞİM
178
179 WWW:    Wine hakkında geniş bilgiyi WineHQ sitesine http://www.winehq.org/
180         adresinden ulaşarak edinebilirsiniz : çeşitli Wine kılavuzları,
181         uygulama veritabanı, hata izleme gibi. Burası muhtemelen en iyi
182         başlangıç noktasıdır.
183
184 SSS:    Wine hakkında sıkça sorulan sorulara buradan ulaşabilirsiniz:
185         http://www.winehq.org/FAQ
186
187 Usenet: comp.emulators.ms-windows.wine üzerinde wine ile ilgili konularda
188         tartışabilir ve yardım alabilirsiniz.
189
190 Hatalar:
191         Hatalarınızı http://bugs.winehq.org adresinden Wine Bugzilla
192         ile raporlayabilirsiniz. Lütfen bir hata raporlamadan önce
193         hatanın önceden girilip girilmediğini öğrenmek için bugzilla'da
194         arama yapınız. Hata raporlarını ayrıca comp.emulators.ms-windows.wine
195         haber grubuna gönderebilirsiniz.
196
197 IRC:    irc.freenode.net sunucusundan #WineHQ kanalı ile çevrimiçi yardım
198         alabilirsiniz.
199
200 CVS:    Geçerli Wine geliştirme ağacı CVS üzerinden erişilebilir.
201         Daha fazla bilgi için http://www.winehq.org/cvs adresine gidiniz.
202
203 E-posta listeleri:
204         Wine geliştiricileri için birtakım e-posta listeleri bulunmaktadır.
205         Daha fazla bilgi için http://www.winehq.org/forums adresine gidiniz.
206
207 Eğer bir şey eklemek veya hata düzeltmek istiyorsanız, lütfen sonraki
208 sürümde içerilmesi için wine-patches@winehq.org e-posta listesine bir yama
209 ('diff -u' biçiminde) gönderiniz.
210
211 --
212 Alexandre Julliard
213 julliard@winehq.org
214
215 --
216 Türkçe çeviri:
217 Fatih Aşıcı
218 fasici@linux-sevenler.org